อาหารเบาหวาน (Diabetes Foods) เป็นอาหารสำหรับผู้ป่วยเบาหวานช่วยควบคุมอาการโรคเบาหวานไม่ให้เป็นมากขึ้น เป็นที่ทราบ
กันดีว่าโรคเบาหวานเป็นโรคประจำตัวโรคหนึ่งที่ไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้ สิ่งที่ทำได้คือต้องควบคุมอาการเบาหวานและทำใจให้ได้เพื่อการอยู่กับเบาหวานให้สามารถใช้ชีวิตได้ใกล้เคียงกับคนปกติให้มากที่สุด
วิธีควบคุมอาการเบาหวานโดยการกำหนดอาหารสำหรับเบาหวานที่จะให้ผู้ป่วยต้องพอเหมาะกับฮอร์โมนอินซูลินแต่ก็ต้องควบคุมปริมาณอาหารให้เพียงพอต่อความต้องการของร่างกายด้วยเช่นกัน อาหารสำหรับผู้ป่วยเบาหวานต้องมีสารอาหารเหมือนกับที่คนปกติต้องการเพียงแต่กระบวนการในการนำน้ำตาลในเลือดไปใช้ไม่สามารถทำได้ตามปกติ ดังนั้นมีข้อควรพิจารณาในการกำหนดอาหารสำหรับผู้ป่วยเบาหวานดังนี้คือ
อาหารเบาหวาน (Diabetes Foods) ควรมีสารอาหารครบทั้งคาร์โบไฮเดรต โปรตีน ไขมัน เกลือแร่ วิตามิน แต่อาหารสำหรับผู้ป่วยเบาหวานไม่ควรทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดเปลี่ยนแปลงจนผิดปกติแต่ต้องช่วยลดอาการเบาหวานที่อาจจะเกิดแทรกซ้อนขึ้นมาได้เช่น การหมดสติเพราะน้ำตาลในเลือดสูงเกินไป นอกจากนี้อาหารเบาหวานไม่ควรเพิ่มไขมันในเลือดและเพิ่มน้ำหนักตัวจนเกินเกณฑ์ปกติ ผู้ป่วยโรคเบาหวานต้องสามารถทำงานหรือกิจกรรมต่างๆได้ตามปกติมีความสมบูรณ์ทั้งทางร่างกายและจิตใจ
สัดส่วนที่เหมาะสมของอาหารโรคเบาหวาน สิ่งที่จำเป็นอย่างหนึ่งของการดูแลผู้ป่วยเบาหวานคือการควบคุมสัดส่วนของอาหารในแต่ละหมวดให้ได้สัดส่วนพอดี โดยเฉพาะอย่างยิ่งในหมวดคาร์โบไฮเดรตที่ต้องระวังเป็นพิเศษในควบคุมอาการเบาหวาน กระบวนการปรุงอาหารควรหลีกเลี่ยงการใช้น้ำตาลแต่หากต้องการความหวานก็อาจใช้สารที่ให้ความหวานแทนน้ำตาลได้เช่น แอสพาร์แทม (Aspartame)
การเปลี่ยนสัดส่วนของอาหารเบาหวานต้องทำแบบค่อยเป็นค่อยไป ในเมนูอาหารเบาหวานต้องค่อยๆดัดแปลงโดยการลดและเพิ่มปริมาณอาหารในแต่ละหมวดเช่น เปลี่ยนจากการกินข้าวสารขัดขาวมาเป็นกินข้าวที่ไม่ผ่านการขัดสี ลดปริมาณข้าวลงแล้วไปเพิ่มเมนูอาหารเบาหวานที่เป็นผักสดเข้าไปทดแทน แต่ทั้งหมดนี้ต้องทำแบบค่อยเป็นค่อยไป หากปรับเปลี่ยนจากอาหารธรรมดาที่เคยกินมาเป็นอาหารสำหรับผู้ป่วยเบาหวานอย่างทันทีผู้ป่วยจะรู้สึกว่าคุณภาพชีวิตลดลงไปทันที
อาหารเบาหวานควรคำนึงถึงเรื่องปริมาณอาหารด้วยอาจพิจารณาถึงพฤติกรรมในการกินอาหารของผู้ป่วยร่วมด้วย เมนูอาหารเบาหวานในปริมาณที่เตรียมไว้ว่าผู้ป่วยจะได้รับสารอาหารเท่านี้แต่อยู่ภายใต้เงื่อนไขที่ว่าผู้ป่วยต้องกินอาหารชุดนั้นหมด แต่หากผู้ป่วยมักจะกินอาหารเหลือเสมอคนเตรียมอาหารจึงต้องมีการเผื่อเหลือเผื่อขาดไว้ด้วย การกำหนดอาหารสำหรับผู้ป่วยเบาหวานจึงจะเกิดประโยชน์กับผู้ป่วยอย่างแท้จริง
อาหารโรคเบาหวาน (Diabetes Foods) สำหรับผู้ป่วยไม่ควรดูแตกต่างจากอาหารปกติที่คนอื่นเขากินกัน ควรใช้เทคนิคและศิลปะในการดัดแปลงมาจากอาหารปกติที่ทุกคนกินกันในบ้านเพื่อไม่ทำให้ผู้ป่วยเบาหวานรู้สึกว่าตัวเองแตกต่างจากคนปกติมากนัก กำลังใจและคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยเบาหวานเป็นสิ่งสำคัญดังนั้นการเตรียมอาหารเบาหวานให้ผู้ป่วยจึงต้องปรุงแต่งสีสันและรสชาติอาหารให้น่ากินและมีปริมาณที่คาดว่าผู้ป่วยน่าจะกินหมดพอดีโดยไม่ต้องฝืนใจ หากผู้ป่วยกินอาหารหมดอย่างมีความสุขนั่นคือความสำเร็จของการควบคุมอาหารสำหรับผู้ป่วยเบาหวาน