คนที่เป็นเบาหวานต้องระมัดระวังเรื่องอาหารการกินเป็นพิเศษ แม้แต่เรื่องผลไม้ที่มีความเข้าใจกันอย่างไม่ถูกต้องว่าคนเป็นเบาหวานให้ควบคุมอาหารที่เป็นแป้งและน้ำตาลส่วนผัก-ผลไม้นั้นสามารถกินได้อย่างไม่จำกัด ซึ่งในความเป็นจริงแล้วผลไม้ก็มีคุณสมบัติที่เหมือนอาหารทั่วไปคือ มีน้ำตาลเป็นส่วนประกอบจะมากน้อยก็แล้วแต่ชนิดของผลไม้นั้นๆ การกินผลไม้โดยไม่มีการควบคุมก็เป็นสาเหตุทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดสูงขึ้นกว่าปกติได้ ดังนั้นคนที่เป็นเบาหวานต้องควบคุมการกินอาหารฉันใดก็ต้องควบคุมการกินผลไม้ด้วยฉันนั้น
สำหรับการควบคุมการกินผลไม้ของคนที่เป็นเบาหวาน ในขั้นต้นควรทราบก่อนว่า ผลไม้แต่ละชนิดมีปริมาณน้ำตาลอยู่ภายในแตกต่างกันไป เราสามารถแบ่งกลุ่มผลไม้สำหรับคนเป็นเบาหวานออกได้เป็น 3 กลุ่มโดยใช้ปริมาณน้ำตาล(ความหวาน)ที่อยู่
ภายในตัวผลไม้เป็นเกณฑ์นั่นคือ 1.ผลไม้ที่มีความหวานมาก(น้ำตาลเยอะ)ควรหลีกเลี่ยง 2. ผลไม้ที่มีความหวานปานกลางที่กินได้แต่ต้องควบคุมปริมาณและ 3.ผลไม้ที่หวานน้อยเพื่อเป็นแนวทางควบคุมปริมาณการกินผลไม้สำหรับคนเป็นเบาหวาน
กลุ่มผลไม้ที่ต้องห้ามสำหรับคนเป็นเบาหวาน(ไม่ควรรับประทาน) นั่นคือผลไม้ที่มีน้ำตาลสูงเช่น ทุเรียน มะขามหวาน น้อยหน่า มะม่วงสุก ขนุน ละมุด ลำไย เงาะ พุทราจีนแห้ง อินทผาลัม ฯลฯ ทั้งนี้รวมถึงผลไม้ที่ผ่านกระบวนการแปรรูปไม่ว่าจะเป็นการอบแห้ง เชื่อม กวน บรรจุกระป๋อง ฯลฯ เพราะการแปรรูปจะมีการเติมน้ำตาลลงไปอีกเป็นจำนวนมาก ดังนั้นคนที่เป็นเบาหวานควรงดหรือหลีกเลี่ยงผลไม้ในกลุ่มนี้โดยเฉพาะ
กลุ่มผลไม้ที่คนเป็นเบาหวานกินได้อย่างจำกัด ถึงแม้ผลไม้ในกลุ่มนี้จะมีปริมาณน้ำตาลน้อยกว่ากลุ่มแรกแต่ปริมาณน้ำตาลในผลไม้กลุ่มนี้ยังค่อนข้างสูงอยู่ ดังนั้นคนเป็นเบาหวานก็สามารถกินได้แต่ต้องควบคุมปริมาณการกิน เช่น กล้วย ส้ม ลองกอง องุ่น มะม่วงดิบ ชมพู่ แตงโม มะละกอ สัปปะรด ฯลฯ หากคนเป็นเบาหวานต้องการกินผลไม้ในกลุ่มนี้ก็สามารถกินได้แต่ไม่ใช่ว่ากินได้อย่างสบายไร้การควบคุมเพราะหากทำเช่นนั้นปัญหาน้ำตาลในเลือดสูงจะตามมาอย่างแน่นอน
กลุ่มสุดท้ายคือผลไม้สำหรับคนเป็นเบาหวาน ปริมาณน้ำตาลในผลไม้กลุ่มนี้จะน้อยกว่าสองกลุ่มแรก(หวานน้อย)และผลไม้กลุ่มนี้จะมีปริมาณไฟเบอร์สูงซึ่งมีคุณสมบัติช่วยชะลอการดูดซึมน้ำตาลและทำให้อิ่มเร็ว ผลไม้ในกลุ่มนี้ได้แก่ แอปเปิ้ล ฝรั่ง แก้วมังกร มะเฟือง เป็นต้น ผลไม้ในกลุ่มนี้คนเป็นเบาหวานสามารถกินได้ในปริมาณที่มากกว่าผลไม้ในสองกลุ่มแรก แต่ถึงอย่างไรสิ่งสำคัญสำหรับคนเป็นเบาหวานที่ต้องฝึกให้เป็นนิสัยประจำตัวเลยคือการระมัดระวังเรื่องอาหารการกิน ไม่ว่าจะเป็นอาหารพวกแป้ง น้ำตาล เนื้อสัตว์ ผักและผลไม้ ตลอดจนเครื่องดื่มทุกชนิดเพราะเมื่อคุณเป็นเบาหวานแล้วคุณต้องอยู่กับมันตลอดชีวิตที่เหลืออยู่จึงควรเลือกที่จะควบคุมและอยู่กับเบาหวานอย่างมีคุณภาพชีวิตที่ดีตามสมควร.
ผลไม้ที่มีน้ำตาลน้อยมีอะไรบ้าง ผลไม้ที่มีน้ำตาลน้อยเหมาะสำหรับผู้ที่ต้องการลดการบริโภคน้ำตาลหรือควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด ตัวอย่างผลไม้ที่มีน้ำตาลน้อยได้แก่ สตรอเบอร์รี่ กีวี ส้มโอ เบอร์รี่ แอปเปิ้ลเขียว มะละกอ อะโวคาโด ลูกแพร์ ผลไม้เหล่านี้จะมีสารต้านอนุมูลอิสระ วิตามินซี ใยอาหารที่มีประโยชน์ต่อร่างกายและที่สำคัญคือมีน้ำตาลน้อย การเลือกรับประทานผลไม้เหล่านี้สามารถช่วยลดการบริโภคน้ำตาลได้แต่ยังคงได้รับประโยชน์จากสารอาหารและวิตามินที่สำคัญในผลไม้แต่ละชนิด
มะม่วงดิบคนเป็นเบาหวานกินได้ไหม มะม่วงดิบเป็นตัวเลือกที่น่าสนใจสำหรับผู้ที่เป็นเบาหวานเพราะมะม่วงดิบมีปริมาณน้ำตาลที่ต่ำกว่ามะม่วงสุกแต่ทั้งนี้ก็ต้องควบคุมปริมาณในการบริโภคและมีการติดตามระดับน้ำตาลในเลือดหลังการกินมะม่วงดิบว่าระดับน้ำตาลในเลือดมีการเปลี่ยนแปลงไปมาก-น้อยแค่ไหน สำหรับผลไม้ชนิดอื่นๆ ก็เช่นกัน หากจะถามว่า คนเป็นเบาหวานกินแตงโม สับปะรด ส้ม ได้ไหม ก็ใช้หลักการเดียวกับคำถามที่ว่า มะม่วงดิบคนเป็นเบาหวานกินได้ไหมนั่นคือ ผลไม้เหล่านี้สำหรับคนทั่วไปจะมีประโยชน์กินได้ตามปกติแต่เนื่องจากผลไม้เหล่านี้มีปริมาณน้ำตาลอยู่ไม่น้อยดังนั้นการกินผลไม้เหล่านี้สำหรับคนที่เป็นโรคเบาหวานจึงต้องใช้ความระมัดระว้งโดยกินในปริมาณหนึ่งแล้วตรวจวัดค่าระดับน้ำตาลในเลือดว่าเปลี่ยนแปลงเพิ่มขึ้นเท่าใด จึงจะทราบได้ว่าปริมาณที่กินผลไม้นั้นควรเป็นเท่าใด ดังนั้นการบริโภคผลไม้ในระดับที่เหมาะสมและการดูแลระดับน้ำตาลในเลือดเป็นสิ่งสำคัญสำหรับการจัดการเบาหวานอย่างมีประสิทธิภาพ
โรคเบาหวานไม่ควรกินผลไม้อะไร โดยภาพรวมแล้วคนเป็นโรคเบาหวานควรหลีกเลี่ยงผลไม้ที่มีน้ำตาลสูงและมีดัชนีน้ำตาล (glycemic index – GI) สูง เนื่องจากจะทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว ผลไม้ที่คนเป็นเบาหวานควรหลีกเลี่ยงหรือกินแต่น้อยได้แก่ กล้วยสุก มะม่วงสุก ทุเรียน ลิ้นจี่ องุ่น แตงโม เชอร์รี่ เป็นต้น การเลือกบริโภคผลไม้ที่มีน้ำตาลต่ำและดัชนีน้ำตาลต่ำ เช่น เบอร์รี่ แอปเปิ้ลเขียว กีวี และส้มโอจะช่วยลดผลกระทบต่อระดับน้ำตาลในเลือดได้
ทำยังไงให้น้ำตาลสะสมลดลง เป้าหมายที่สำคัญของคนที่เป็นโรคเบาหวานคือการลดระดับน้ำตาลสะสมในเลือดเพราะการลดระดับน้ำตาลสะสมในเลือดจะลดความเสี่ยงต่อการเกิดภาวะแทรกซ้อนต่างๆ ได้ซึ่งต้องอาศัยการปรับพฤติกรรมในเรื่องการกินอาหาร การออกกำลังกายและการดูแลสุขภาพโดยรวม อาหารที่เหมาะกับผู้ที่เป็นโรคเบาหวานต้องเป็นอาหารที่มีคาร์โบไฮเดรตต่ำและมีเส้นใยสูง เช่น ข้าวกล้อง บร็อคโคลี่ แครอท ฯลฯ คนเป็นโรคเบาหวานควรหลีกเลี่ยงหรือลดการบริโภคอาหารและเครื่องดื่มที่มีน้ำตาลสูงเช่น ขนมหวาน น้ำอัดลม ฯลฯ ปรับความถึ่ในการกินอาหารให้กินเป็นมื้อย่อยๆ แต่กินให้บ่อยขึ้นเพื่อรักษาระดับน้ำตาลในเลือดให้คงที่ไม่เปลี่ยนแปลงเร็วเกินไป แบ่งเวลาออกกำลังกายและทำอย่างสม่ำเสมอ ควบคุมน้ำหนักให้อยู่ในระดับที่คงที่ไม่เพิ่ม-ลดมากเกินไป ดูแลเรื่องความเครียดไม่ให้เกิดขึ้นมากจนกระทบกับระดับน้ำตาลในเลือดและหมั่นตรวจวัดระดับน้ำตาลในเลือดเพื่อติดตามผลจะทำให้ทราบว่าการปรับพฤิตกรรมที่ทำอยู่นั้นเหมาะสมแล้วหรือไม่