โรคอ้วนลงพุง (Metabolic Syndrome) สาเหตุของการทำลายสุขภาพ

โรคอ้วนลงพุง (Metabolic Syndrome หรือ Syndrome X) เป็นสาเหตุของปัญหาสุขภาพทำให้เกิดโรคที่ร้ายแรงต่างๆหลายโรคเช่น โรคหลอดเลือดหัวใจ โรคมะเร็ง โรคความจำเสื่อม โรคเบาหวาน ฯลฯ โรคอ้วนลงพุงเป็นความผิดปกติของกระบวนการเผาขนาดเส้นรอบเอวผลาญอาหารในร่างกาย (Metabolism) หรืออาจเรียกอีกอย่างได้ว่าอาการดื้อต่ออินซูลิน โดยปกติฮอร์โมนอินซูลินมีหน้าที่ในการนำน้ำตาลจากกระแสเลือดเข้าสู่เซลล์เพื่อเปลี่ยนให้เป็นพลังงาน หากร่างกายดื้อต่ออินซูลินจะมีผลทำให้น้ำตาลไม่ถูกนำไปใช้ น้ำตาลในเลือดจึงมีระดับสูงหากสูงมากก็จะทำให้เป็นโรคเบาหวานได้

เกณฑ์การพิจารณาว่าเป็นโรคอ้วนลงพุงหรือไม่นั้นให้ดูค่าต่างๆ ดังนี้คือ เส้นรอบเอวสำหรับผู้ชายหากมีเส้นรอบเอวมากกว่า 90 เซนติเมตรและมากกว่า 80 เซนติเมตรสำหรับผู้หญิง ค่าความดันโลหิตมากกว่า 130/85 มิลลิเมตรปรอท  ค่าไขมันไตรกลีเซอไรด์ 150 มิลลิกรัมต่อเดซิลิตรขึ้นไป ค่าไขมันดี (HDL) น้อยกว่า 40 มิลลิกรัม/เดซิลิตรในผู้ชายและน้อยกว่า 50 มิลลิกรัม/เดซิลิตรสำหรับในผู้หญิง ส่วนระดับน้ำตาลในเลือดจะมีค่าตั้งแต่ 100 มิลลิกรัม/เดซิลิตรขึ้นไป อาการดื้อต่ออินซูลินนี้ยังทำให้เกิดความเสี่ยงที่จะเป็นโรคเส้นเลือดในสมองตีบและโรคหัวใจอีกด้วยแม้ว่าผู้ป่วยจะไม่มีอาการของโรคเบาหวานมาก่อนก็ตาม

การป้องกันและรักษาอาการเมตาโบลิกซินโตรม (Metabolic Syndrome) ให้แก้ไขพฤติกรรมเรื่องการกินอาหารและให้ออกกำลังกายเพื่อเป็นการป้องกันไม่ให้น้ำหนักตัวเพิ่มขึ้นมากและช่วยให้ร่างกายใช้ฮอร์โมนอินซูลินได้อย่างมีประสิทธิภาพ ให้ออกกำลังกายโดยการปั่นจักรยาน เต้นแอโรบิก เดินเร็วหรือว่ายน้ำให้ได้วันละ 30 นาที และสิ่งสำคัญในการป้องกันและรักษาโรคอ้วนลงพุงคือต้องควบคุมปริมาณและคุณภาพของสารอาหารคาร์โบไฮเดรตโดยพลังงานที่คิดเป็นเปอร์เซ็นต์ 40-50 เปอร์เซนต์จากคาร์โบไฮเดรตควรมาจากธัญพืชไม่ขัดสีและผักผลไม้  พลังงานอีก 10-20 เปอร์เซนต์ควรมาจากโปรตีนไขมันต่ำ เนื้อสัตว์ไม่ติดมันและอาหารทะเล ส่วนพลังงานอีก 40 เปอร์เซนต์ควรมาจากไขมันดีจากปลาและพืช

โรคอ้วนลงพุงหรือเมตาโบลิกซินโดรม (Metabolic Syndrome)  เป็นกลุ่มอาการที่ก่อให้เกิดปัญหาด้านสุขภาพอย่างมากแต่ก็สามารถป้องกันและแก้ไขได้โดยการควบคุมปริมาณคาร์โบไฮเดรตและการออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ การหมั่นตรวจสอบตัวเองอยู่เสมออย่าให้รอบเอวเกินเกณฑ์มาตรฐานจะช่วยลดโอกาสในการเกิดโรคที่อันตรายได้หลายโรครวมทั้งโรคอ้วนลงพุงด้วย